به نام خدا

چه تعداد از کاربرانی که وارد وب سایت ما می شوند فوراً صفحه را می‌بندند؟

هنگام تلاش برای افزایش بازدید و در نتیجه جذب مشتری و بالا بردن فروش و درآمد، ضروری است تا برخی از رفتارهای کاربران را در وب سایتمان تحلیل کنیم.

برای مثال یک بخش از تحلیل ها این است که ما باید بدانیم از تعداد 1000 نفر اشخاصی که وارد سایت شده اند چه تعداد از آن‌ها بلافاصله بعد از باز کردن سایت، آن را بسته اند؟ دانستن این تعداد به ما کمک می‌کند تا مشکلات وب سایت را بیابیم و نسبت به برطرف کردن آن ها اقدام کنیم. فرضاً اگر بدانیم از 1000 نفری که وارد سایت شده اند 800 نفر از آن‌ها سریع سایت را بسته اند آنگاه باید مشکوک شویم که مشکل بزرگی در سایت وجود دارد و سریع‌تر نسبت به رفع آن اقدام کنیم.

حال این عددی که بیانگر تعداد کاربران فراری از سایت است را چگونه بیان می کنند؟

این عدد را با یک نرخ به صورت درصدی بیان می کنند، برای مثال اگر سایت 1000 نفر بازدید کننده داشته است و 800 نفرازآنها پس از وارد شدن به وب سایت سریعاً صفحه را بسته باشند آنگاه می‌گوییم نرخ فرار کاربران در سایت 80 درصد است که ما باید تلاش کنیم این نرخ را کاهش دهیم به عبارتی واضح است که بالا بودن این نرخ نشان دهنده ضعف عملکرد ما در طراحی وب سایت و اشتباه انجام دادن فرایند سئو می باشد.

متخصصان سئو به این نرخ bounce rate می گویند.
البته به آن نرخ دفع کاربر هم می گویند. ما در این مطلب از این پس آن را همان نرخ فرار کاربر می نامیم.

نرخ bounce rate یک وب سایت معمولاً باید چقدر باشد؟

به هیچ وجه انتظار نداریم که این نرخ صفر باشد چرا که خروج سریع تعدادی از کاربران یک امر طبیعی است، برخی اشتباهی وارد می شوند، تعدادی دیگر کارشان را در وب سایت ما سریع انجام می دهند و خارج می شود.

هر وب سایتی متناسب با هدفش یک محدوده ی نرخ فرار کاربر دارد برای مثال در سایت های معمولی نرخ bounce rate بین 50 تا 65 درصد طبیعی است.

در وب سایت های فروشگاهی که اهداف بزرگی دارند این نرخ می بایست حدوداً بین 50 الی 55 درصد باشد. اگر فرضاً یک وب سایت بزرگ و معروف با کاربران بالا که زمینه کاری اش نیازمندی های خودرو است و نرخ bounce rate آن 70 درصد باشد می توان گفت طبیعی است چرا که کاربران هدفشان مشاهده تبلیغات است و تعداد زیادی از کاربران (حتی خود من) وقتی یک تبلیغ را می‌بینیم سریع سایت را می‌بندیم.البته این مورد فقط یک مثال بود بگذریم از کاربرانی که در سایت به گشت و گذار می پردازند.

ولی در یک وب سایت بزرگ دیگر با تعداد بازدید بالا که زمینه کاری اش آموزش اینترنتی است اگر نرخ bounce rate آن 70 درصد باشد غیر طبیعی است و می بایست مشکل کار را پیدا کنند تا نرخ را کاهش بدهند.

bounce rate وب سایت های معروف و بزرگ دنیا (facebook یا توییتر و غیره) معمولاً بین 30 تا 45 درصد است. پس متوجه می شویم که درسایت های بسیار پر بازدید و معروف دنیا هم تعدادی از کاربران سایت را ترک می کنند که امری طبیعی است ولی معمولاً برای آن‌ها این نرخ بالاتر از 45 درصد نیست.

چگونه بفهمیم نرخ bounce rate سایت ما چقدر است؟

روش های زیادی وجود دارد مثلاً برخی ابزارهای آنلاین مانند سایت alexa.com می‌توانند آماری تقریبی از bounce rate به ما بدهند.
اما بهترین روش جهت مشاهده نرخ فرار کاربران و تحلیل‌های دیگر استفاده از سرویس google analytics و اتصال آن به وب سایت خودمان می باشد. در این سرویس اینترنتی علاوه بر نرخ فرار به آمار بسیار مهم دیگری نیز دست خواهیم یافت.

چه کارهایی توسط یک کاربر موجب افزایش نرخ فرار می گردد؟

• بستن صفحه سایت.

• بازگشت کاربر به صفحه ی قبلی ای که در آن بوده.

• کاربر فوراً در مرورگر خود آدرس سایت دیگری را وارد کند.

• یک تصویر تبلیغاتی در صفحه وجود داشته باشد و کاربر به محض باز شدن سایت شما روی آن کلیک کند و به یک سایت دیگر ارجاع داده شود.

ممکن است بپرسید گوگل از کجا می خواهد بفهمد کاربر روی دکمه Back مرورگر کلیک کرده یا صفحه را بسته است؟ یا این که یک کاربر چقدر در یک صفحه مانده است؟

شاید اگر چند سال پیش این سؤال را از من می‌پرسیدید می گفتم گوگل نمی‌تواند این موارد را تشخیص دهد اما اکنون وضع کرده، هم مرورگرها و هم گوگل بسیار پیشرفت کرده‌اند.گوگل اکنون قادر است به کمک سرورهای مخصوص DNS و دسترسی به لایه های پایین موجود در اینترنت رفتار کاربران را رصد کندالبته اگر وب سایتمان را به سرویس google analytics نیز متصل کرده باشیم در این صورت آمار واقعی تری را به دست خواهیم آورد ولی در کل بدانید که این آمار و این نرخ فرار تقریبی است و به هیچ وجه کاملادقیق نیست؛ اما همین آمار تقریبی هم بسیار کمک کننده است.

نرخ فرار بالا چه ضررهای برای ما دارد؟

تصور کنید صاحب یک وب سایتی هستید که در زمینه معرفی و بررسی منوی غذایی همه رستوران های شیراز فعالیت می‌کند.

همچنین فرض کنید چند نفر را استخدام کرده اید تا فقط محتویات سایت شما را به روز رسانی کنند، تعداد زیادی بیلبورد های تبلیغاتی برای وب سایتتان در سطح شهر نصب‌کرده‌اید، در رسانه های سراسری و محلی تبلیغات پخش کرده اید و هزینه های زیاد دیگری به متخصص سئو و طراحی پرداخته اید فقط به این هدف که کاربران زیادی را تشویق به استفاده از خدمات سایتتان کنید و بازدید را افزایش دهید که در نتیجه برای شما درآمد زایی خواهد داشت.

حال با همه این تبلیغات و کارهایی که انجام می‌دهید فرضاً روزانه 5 هزار نفر وارد سایت شما می شوند ولی به علت ضعف در طراحی و وجود مشکلات دیگر 4 هزار نفر از آن‌ها فوراً سایت را می‌بندند. (وب سایت باید همان لحظه اول کاربر را جذب کند) به عبارتی نرخ فرار کاربران در سایت شما 80 درصد می شود در صورتی که به طور میانگین باید 50 درصد باشد یعنی اکنون 30 درصد بیشتر است پس می توان گفت در اینجا شما 30 درصد هزینه هایی که پرداخت کرده اید را دور ریخته اید. به همین سادگی آن هم به دلیل نرخ فرار یا bounce rate بالا.

چگونه نرخ فرار کاربر یا همان bounce rate را کاهش دهیم؟

چگونه کاری کنیم تا کاربران کمتری سایت را ترک کنند و آن ها که مانده‌اند بیشتر در سایت بمانند؟
با رعایت یک سری اصول می توان نرخ فرا کاربران را کاهش داد. در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.

• مطالب خوب و به درد بخور: مهم ترین و اولین چیزی که کاربران را جذب وب سایت شما می‌کند محتوای خوب و جدید است. سعی کنید همیشه مطالب واقعاً به درد بخوری را مخصوصا متناسب با زمینه کاری وب سایتتان در آن پست کنید.

• طراحی وب سایت حرفه ای باشد: منظور این است که در برنامه نویسی و ساختارهای ارتباط وب سایت با سرور هیچ گونه ضعفی از جمله بروز خطای برنامه نویسیِ مکرر در وب سایت، نمایش اطلاعات نا صحیح به کاربر و این قبیل مسائل وجود نداشته باشد.

• رابط کاربری قوی(User Interface): منظور از رابط کاربری همان محیط گرافیکی و اجزای سایت است که کاربر به واسطه آن با وب سایت تعامل برقرار می‌کند؛ مثلاً برای جستجوی یک غذا در لیست رستوران ها باید کادر ها و دکمه ها به شکل زیبایی و نه پیچیده طراحی شده باشند.

• تجربه کاربری قوی(User Experience) :
اگر کاربر هنگام کار با وب سایت مثلاً یافتن یک غذا و مشاهده جزئیات آن و همچنین مشاهده نظرات دیگر کاربران درباره آن غذا، حس خوبی به او دست داد و به راحتی به چیزهایی که در ذهنش بود رسید و برای انجام فرایند های مورد نظرش در وب سایت بدون عصبانی شدن به نتیجه ی دلخواهش رسید آنگاه خواهیم گفت تجربه کاربری یا UX در این وب سایت خوب و قوی است.

هنگام کار با یک وب سایت، پس از اتمام کارمان اگر تجربه ای خوب و خوشایند از تعامل و کار کردن با آن وب سایت در ذهنمان بر جای ماند آنگاه مشخص می شود که آن وب سایت تجربه کاربری خوبی دارد. تجربه کاربری موضوعی است که متناسب با نوع و هدف وب سایت ممکن است متفاوت باشد مثلاً در یک وب سایت نمایش پیام به کاربر به صورت پنجره های پاپ آپ ممکن است حس بدی را به کاربران بدهد اما در یک وب سایت دیگر به دلیل نوع کاربرانش این کار حس خوبی را به آن‌ها بدهد. تجربه کاربری در یک واژه یا در یک مقاله نمی گنجد بلکه دنیایی است که فقط طراحان حرفه ای وب سایت می توانند آن را درک و به خوبی پیاده سازی کنند.

• سرعت: قبلاً سرعت باز شدن سایت و صفحات آن زیاد برای گوگل مهم نبود اما طی یکی دو سال اخیر به یکی از معیار های مهم آن تبدیل شده است. چون گوگل می‌گوید هدف راحتی کاربر است اگر او از شما راضی باشد آنگاه من هم از شما راضی خواهم بود و رتبه شما را بالا خواهم برد.

اگر سرعت وب سایت کند باشد و کاربر برای خواندن مطلب مورد نظرش زمان زیادی را منتظر بماند بدون شک اکثر آن‌ها سایت را می‌بندند. باور کنید امروزه کاربران به شدت بی حوصله شده اند به مرور وقتی کاربران زیادی به دلیل سرعت‌پایین سایت را ترک کنند خواهید دید که نرخ فرار هم به مرور افزایش خواهد یافت.

راه‌کارهای افزایش سرعت وب سایت را در مطلبی جداگانه مورد بررسی قرار خواهیم داد.
کلیات افزایش سرعت این است که حجم خروجی صفحه را کاهش دهید و از هاست با سرعت بالا استفاده کنید. برای کاهش حجم خروجی صفحات سایت مثلاً می بایست فایل های CSS و Javascript را فشرده سازی کنید، از کَشینگ استفاده کنید، حجم تصاویر را کاهش دهید، از تصاویر زیاد و بیش از حد بزرگ استفاده نکنید و غیره.

• جستجو: در وب سایتتان بخش جستجوی پیشرفته و حرفه ای داشته باشید تا کاربران در صورت پیدا نکردن مطلب مورد نظرشان بتوانند در مطالب سایت به خوبی جستجو کنند.

• از درج مطالب نا مرتبط در وب سایتتان خود داری کنید: فرض کنید در اینترنت دنبال یک وب سایتی که درباره روانشناسی مقاله هایی را درج کرده می گردید پس در گوگل کلمه "آموزش های روانشناسی" را جستجو می کنید. اولین سایت در گوگل را باز می‌کنید می بینید عنوانش هم نوشته وب سایت آموزش های روانشناسی و روان‌پزشکی. خوشحال می شوید که این همان وب سایتی است که دنبالش می‌گردید ولی وقتی وارد صفحه مقاله های آن سایت می شوید می‌بینید اکثر مطالب آن درباره دندانپزشکی و سلامت دهان و دندان است یا چیزهای دیگر ولی درباره روانشناسی مطلبی نمی‌بینید! فوراً سایت را می‌بندید و به سراغ سایت دومی در گوگل می روید.

• از قرار دادن تبلیغات بیش از حد در صفحات سایت خود داری کنید: بارها برای خود من پیش آمده که در گوگل دنبال یک موضوع خاص می گشته ام وقتی سایت مورد نظر باز شده دیده ام نصف صفحه را تبلیغات پر کرده است و باید مقدار زیادی اسکرول کنم تا به مطلب مورد نظرم برسم ولی من تنها کاری که کرده ام این بوده که فوراً سایت را بسته ام و به سراغ سایت بعدی رفته ام.

• وب سایت های تک صفحه ای: اگر جذب بازدید کننده و رتبه در گوگل برایتان مهم است پیشنهاد می کنم از طراحی سایت های تک صفحه ای خود داری کنید.

• لینک های داخلی: هنگامی که کاربر در وب سایت ما یک مطلب را مطالعه کرد تصمیم میگیرد صفحه را ببندد اما ما باید با ترفند های خودمان به او پیشنهاد بدهیم مطالب دیگر موجود در سایت را نیز مطالعه کند. برای مثال لینک های مرتبط با مطلبی که خوانده را در انتهای پست ذکر کنیم و یا در میان متنی که در حال خواندن است یک سری لینک های داخلی به مطالب قبلی خودمان را که مرتبط با جمله ای که در حال خواندن آن است درج کنید.

نتیجه گیری:

نرخ فرار کاربران اگر زیاد باشد گاهی اوقات اکثر زحمات و هزینه های ما برای جذب بازدید و همچنین مشتری را به باد می دهد.
گاهی اوقات می توان با رعایت یک سری اصول نرخ فرار را تا حد زیادی کاهش داد.
فراموش نکنید که بالا بودن درصد bounce rate همیشه به این معنا نیست که سایت دارای مشکلات زیادی است، ماهیت برخی وب سایت ها این‌گونه است که کاربران زیادی سریعاً سایت را ترک می‌کنند و برای آن‌ها طبیعی هم است.

اگر هدف ما جلب رضایت و نظر کاربران باشد و با گوگل کاری نداشته باشیم و همچنین اگر در فرایند سئو دست از کارهای مصنوعی برداریم آنگاه خواهیم دید که نرخ فرار کاربران به طور طبیعی به مرور کمتر خواهدشد که لازمه اش این است که تمرکزمان را روی کاربر بگذاریم و وقت و انرژی خودمان را با جزئیات دیگر تلف نکنیم.

پیروز و سربلند باشد.